Wellness

Stem Cells

เซลล์ต้นกำเนิด ที่นำไปสู่นวัตกรรมที่มีศักยภาพในการฟื้นฟู เเละซ่อมเเซม ทำให้มีสุขภาพที่ดีเเละอายุที่ยืนยาว

Stem Cells คืออะไร?

เซลล์ต้นกำเนิด (Stem Cells) คือเซลล์ชนิดพิเศษในสิ่งมีชีวิต ที่พบได้ทุกช่วงเวลาของการเจริญเติบโต มีความสามารถในการแบ่งตัว เพื่อเพิ่มจำนวนเซลล์ได้อย่างไม่จำกัด และสามารถเปลี่ยนแปลงไปเป็นเซลล์ได้เกือบทุกชนิดในร่างกาย เช่น เซลล์ผิวหนัง สมอง หัวใจ กล้ามเนื้อ และเซลล์เม็ดเลือด มีหน้าที่สำคัญในการแบ่งตัวเพิ่มจำนวนและเปลี่ยนแปลงไปเป็นเซลล์ชนิดต่างๆ เพื่อทดแทนเซลล์ที่เสื่อมสภาพในร่างกาย

ประโยชน์ของ Stem Cells

ด้านสุขภาพ

  • การฟื้นฟูร่างกาย

    เป็นเวลากว่า 20 ปี ที่วงการแพทย์มีความตื่นตัวอย่างสูงในแนวคิดการนำเซลล์ต้นกำเนิดมาใช้ใน “เวชศาสตร์ฟื้นฟูสภาวะเสื่อม (regenerative medicine)” ซึ่งสืบเนื่องมาจากความสำเร็จในการปลูกถ่ายอวัยวะเพื่อรักษาโรคที่มีอวัยวะพิการเรื้อรัง ได้แก่ โรคไตวาย โรคตับวาย โรคหัวใจพิการ ที่มีข้อจำกัดหรืออุปสรรคที่สำคัญคือปัญหาการขาดแคลนอวัยวะจากผู้บริจาค เซลล์ต้นกำเนิดเป็นแหล่งเซลล์ตั้งต้นแห่งความหวังที่จะนำมาพัฒนาไปเป็นเนื้อเยื่อและอวัยวะชนิดต่าง ๆ เพื่อซ่อมแซมหรือสร้างอวัยวะเหล่านั้น เพื่อฟื้นฟูระบบต่าง ๆ ในร่างกายจากความเสื่อมที่เกิดขึ้น เพื่อรักษาโรคแห่งความเสื่อม อาทิ โรคระบบหัวใจและหลอดเลือด อัลไซเมอร์ มะเร็ง เซลล์ต้นกำเนิดจะสื่อสารระหว่าเซลล์ ให้เซลล์ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพที่ดีขึ้น รวมทั้งลดการอักเสบในร่างกาย

  • การฟื้นฟูโรคต่างๆ

    โรคที่ทางการแพทย์ยอมรับว่าสามารถใช้เซลล์ต้นกำเนิดฟื้นฟูได้ คือโรคที่เกิดจากความผิดปกติของระบบเลือดและอื่นๆ มากกว่า 85 โรค ได้แก่ กลุ่มโรคมะเร็งเม็ดเลือดทุกชนิด อย่างมะเร็งเม็ดเลือดขาว โรคโลหิตจาง โรคธาลัสซิเมีย ความผิดปกติของเซลล์ไขกระดูก โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง โรคจากความผิดปกติของการสร้างเม็ดเลือดแดง โรคจากความผิดปกติของระบบเผาผลาญอาหาร เป็นต้น ส่วนโรคอื่นๆ อยู่ในกระบวนการศึกษาวิจัยทางคลินิก เชื่อกันว่าในอนาคต โรคที่รักษาหายยากหรือไม่หายขาด เช่น โรคตับ โรคเบาหวานแต่กำเนิด โรคมะเร็ง และโรคหัวใจ อาจจะรักษาให้หายขาดได้ด้วยการใช้เสต็มเซลล์

ด้านความงาม

  • ฟื้นฟูและบำรุงผิวพรรณ

    ช่วยฟื้นฟูและซ่อมแซมเซลล์ผิวหนังที่เสื่อมสภาพ ทำให้ผิวดูแข็งแรง อ่อนเยาว์และมีความกระจ่างใสมากขึ้น

  • ลดริ้วรอย

    ช่วยกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนและอีลาสตินซึ่งเป็นส่วนประกอบหลักของผิวหนัง ทำให้ผิวแข็งแรงและลดการเกิดริ้วรอย

  • ลดฝ้าและจุดด่างดำ

    สามารถลดการสร้างเม็ดสีดำและกระตุ้นการสร้างเม็ดสีขาวในผิวหนังได้ ทำให้ผิวดูสม่ำเสมอและอ่อนเยาว์

Stem Cells มาจากไหน?

ไขมัน

จากไขมันเรียกว่า Adipose-Derived Stem Cell (ADSC) คือเซลล์ต้นกำเนิดภายในร่างกายของเราที่สามารถพัฒนาและเติบโตไปเป็น “เซลล์เนื้อเยื่อ” บริเวณต่าง ๆ ของร่างกายได้ เป็นหนึ่งในเซลล์ต้นกำเนิดที่เป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายจากการนำมาใช้ประโยชน์ในการฉีดไขมันเซลล์ต้นกำเนิดเพื่อฟื้นฟูผิวพรรณ ความงาม

เลือด

จากเลือดเรียกว่า Hematopoietic Stem Cell (HSC) คือเซลล์ต้นกำเนิดสร้างเม็ดเลือดที่ล่องลอยอยู่ในระบบไหลเวียนโลหิตในร่างกายปริมาณน้อยๆตลอดเวลา แต่เมื่อร่างกายได้รับไซโตไคน์ที่กระตุ้นการทำงานของไขกระดูก เช่น จีซีเอสเอฟ G-CSF (เป็นตัวกระตุ้นการสร้างเซลล์ต้นกำเนิดที่ร่างกายผลิตได้เอง)

การปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดจากกระแสโลหิต ซึ่งจะมีจำนวนมากพอถ้าจำเป็นต้องปลูกถ่ายไขกระดูกรักษาโรคเลือดหรือโรคมะเร็ง เช่น มะเร็งต่อมน้ำเหลือง ความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน โรคมัลติเพิล มัยอิโลมา เป็นต้น

ข้อบ่งชี้ใหม่ๆทางการแพทย์ ได้แก่ กลุ่มโรคแพ้ภูมิตัวเอง เช่นโรคปลอกประสาทเสื่อมเอ็มเอส โรคเอสแอลอี โรครูมาตอยด์ ฯลฯ

เลือด

จากเลือดเรียกว่า Hematopoietic Stem Cell (HSC) คือเซลล์ต้นกำเนิดสร้างเม็ดเลือดที่ล่องลอยอยู่ในระบบไหลเวียนโลหิตในร่างกายปริมาณน้อยๆตลอดเวลา แต่เมื่อร่างกายได้รับไซโตไคน์ที่กระตุ้นการทำงานของไขกระดูก เช่น จีซีเอสเอฟ G-CSF (เป็นตัวกระตุ้นการสร้างเซลล์ต้นกำเนิดที่ร่างกายผลิตได้เอง) หรือการฟื้นตัวของไขกระดูกภายหลังจากการรับยาเคมีบำบัด จะทำให้เซลล์ต้นกำเนิดสร้างเม็ดเลือดในกระแสโลหิตเพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็ว การปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดที่เก็บจากกระแสโลหิตมีแนวโน้มที่จะติดเร็วกว่าการใช้เซลล์ต้นกำเนิดจากไขกระดูก นั่นอาจเป็นเพราะมีเซลล์ต้นกำเนิดสร้างเม็ดเลือดที่โตเต็มที่มากกว่า เมื่อพูดถึง“การปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิด” โดยปกติจะหมายถึง การปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดจากกระแสโลหิต แหล่งที่อยู่ของเซลล์ต้นกำเนิดในธรรมชาติคือไขกระดูก แต่เราสามารถทำให้เซลล์ต้นกำเนิดออกจากไขกระดูกเข้ากระแสโลหิตซึ่งการเก็บเซลล์ต้นกำเนิดจะทำได้ง่ายกว่าเซลล์ต้นกำเนิดเหล่านี้จะถูกแช่เยือกแข็งทั้งแบบถุงและแบบหลอดสำหรับความจำเป็นในอนาคต ซึ่งจะมีจำนวนมากพอถ้าจำเป็นต้องปลูกถ่ายไขกระดูกรักษาโรคเลือดหรือโรคมะเร็ง เช่น มะเร็งต่อมน้ำเหลือง ความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน โรคมัลติเพิล มัยอิโลมา เป็นต้น (2) ข้อบ่งชี้ใหม่ๆทางการแพทย์ ได้แก่ กลุ่มโรคแพ้ภูมิตัวเอง เช่นโรคปลอกประสาทเสื่อมเอ็มเอส โรคเอสแอลอี โรครูมาตอยด์ ฯลฯ ผลการศึกษาวิจัยเร็วๆนี้สนับสนุนการใช้ในภาวะสมองบาดเจ็บทั้งในเด็กและผู้ใหญ่แต่เวลาที่เหมาะสมในการใช้สั้นทำให้การเก็บเซลล์ล่วงหน้าเป็นสิ่งสำคัญ

เนื้อเยื่อ

จากเนื้อเยื่อเรียกว่า Mesenchymal Stem Cell (MSC) เป็น เซลล์ต้นกำเนิดที่สื่อสารระหว่าเซลล์ ให้เซลล์ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพที่ดีขึ้น ซ่อมแซม ฟื้นฟู รวมทั้งลดการอักเสบในร่างกาย เซลล์เอ็มเอสซีไม่สามารถใช้แทนเลือดสายสะดือในการปลูกถ่ายไขกระดูกแต่สามารถใช้กับเวชศาสตร์ฟื้นสภาพ เสริมความงาม ชะลอวัย ภาวะเสื่อมของข้อต่อ เช่น ข้อเข่าเสื่อม เอ็นบาดเจ็บ มีการศึกษามากมายด้านภูมิแพ้ผิวหนัง โรคแพ้ภูมิตัวเอง เบาหวาน โรคพาร์กินสันและอัลไซเมอร์ ผิวหนังไหม้ และ แผลเป็น ฯลฯ 

การเพาะเลี้ยงสเต็มเซลล์

Autologous Stem Cell

การเก็บและเพาะเลี้ยงเซลล์ต้นกำเนิดที่มาจากตัวผู้ป่วยเอง โดยมีหลายแหล่งที่สามารถเก็บได้ เช่น เนื้อเยื่อสายสะดือทารก, เนื้อเยื่อไขมัน, เลือด peripheral blood, ฟัน Dental pulp, เส้นผม Hair Follicle และไขกระดูก Bone Marrow

Allogeneic Mesenchymal Stem Cell

การเก็บและเพาะเลี้ยงเซลล์ต้นกำเนิดที่มาจากมนุษย์ โดยใช้เซลล์ต้นกำเนิดที่มาจากผู้อื่น

Heterogeneous Mesenchymal Stem Cell

การเก็บและเพาะเลี้ยงเซลล์ต้นกำเนิดที่มาจากพืชหรือสัตว์

หมายเหตุสำคัญ

  • สอบถามข้อมูลและปรึกษาเพิ่มเติม ดูแลโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ลงนัดหมายล่วงหน้าอย่างน้อย 3-5 วัน สำหรับการเตรียมเซลล์ และไม่รับการมาใช้บริการโดยไม่นัดหมายล่วงหน้า

แหล่งอ้างอิง/ที่มา

1. http://www.oryor.com/oryor_stemcell/main.html
2.http://stemcells.nih.gov/info/basics/Pages/Default.aspx
3.http://www.closerlookatstemcells.org
4.https://pharmacy.mahidol.ac.th
5.https://chulalongkornhospital.go.th
6. https://www.si.mahidol.ac.th
7. Thomson JA, Itskovitz-Eldor J, Shapiro SS, Waknitz MA, Swiergiel JJ, Marshall VS, et al. Embryonic stem cell lines derived from human blastocysts. Science. 1998 Nov 6;282(5391):1145-7.
8. Giarratana MC, Kobari L, Lapillonne H, et al. (January 2005). “Ex vivo generation of fully mature human red blood cells from hematopoietic stem cells”. Nat. Biotechnol. 23 (1): 69–74.
9. Singec I, Jandial R, Crain A, Nikkhah G, Snyder EY (2007). “The leading edge of stem cell therapeutics”. Annu. Rev. Med. 58: 313–28.
10. Takahashi K, Tanabe K, Ohnuki M, Narita M, Ichisaka T, Tomoda K, et al. Induction of pluripotent stem cells from adult human fibroblasts by defined factors. Cell. 2007 Nov 30;131(5):861-72.
Email
Phone
Line
Messenger
WhatsApp
Messenger
WhatsApp
Line
Phone
Email